Ja Zuster Nee Zuster

In het Rusthuis van Zuster Klivia (Loes Luca) is het allesbehalve rustig. Integendeel zelfs. Buurman en huisbaar Boordevol (Paul Kooij) ergert zich mateloos aan het lawaai van de buren. Vooral de ontploffingen van Ingenieur (Beppe Costa) zetten bij hem kwaad bloed. Zo erg, dat hij Zuster Klivia regelmatig, en gelukkig tevergeefs, voor de rechter (Olga Zuiderhoek) sleept. Een andere bewoner van het huis, Jet (Tjitske Reidinga) ontmoet op een dag de knappe jongen Gerrit (Waldemar Torenstra). Gerrit ziet bij Boordevol mooie spulletjes in huis en diezelfde nacht wordt Klivia wakker door de papegaai die ‘inbreker’ roept. En de papagaai liegt nooit. Het is Gerrit, die het horloge van buurman Boordevol heeft gestolen. Op aandrang van de andere bewoners neemt Zuster Klivia Gerrit in huis, nadat eerst het horloge stiekem is teruggelegd. Ingenieur heeft ondertussen een pilletje uitgevonden die van slechte mensen weer goede mensen maakt. Maar van Zuster Klivia mag hij het niet uitproberen op levende wezens, bijvoorbeeld op Boordevol. De problemen voor Zuster Klivia beginnen pas echt als de Opa van Gerrit (Frits Lambrechts) langskomt voor de verjaardag van Gerrit.

Ja Zuster Nee Zuster is een begrip in Nederland en is zeker één van de bekendste creaties van kinderboekenschrijfster Annie M.G. Schmidt. De televisieserie die op 24 december 1966 op de Nederlandse buis haar eerste aflevering kende en tot en met 1968 werd uitgezonden, was een enorme hit. Een prachtige combinatie van humor, fantasie en liedjes. Vooral veel liedjes, van de hand van Harry Bannink, die stuk voor stuk hits zijn geweest. Bij menigeen, jong en oud, zullen liedjes als Duifies, Duifies, Mijn Opa, Ladumaar Meneer en titelsong Ja Zuster Nee Zuster direct een gevoel van herkenning geven. De serie wist door haar ‘kinderlijke’ benadering grote mensenthema’s te behandelen die op deze wijze door iedereen werden geaccepteerd. Laten we wel zijn, we praten over het midden van de jaren ’60. Er was toen nog veel taboe.
Waren in de jaren zestig Hetty Blok (Zuster Klivia), Leen Jongewaard (Gerrit) en Dick Swidde (Boordevol) de gezichten, nu met de nieuwe speelfilm zijn dat Loes Luca (Zuster Klivia), Waldemar Torenstra (Gerrit) en Paul Kooij (Boordevol). En de conclusie moge duidelijk zijn. De wijze waarop Loes Luca de rol van Zuster Klivia neerzet en Paul de Kooij boze buurman Boordevol is fenomenaal prachtig. De film, van de hand van Pieter Kramer, laat het Ja Zuster Nee Zuster gevoel van de jaren ’60 weer herleven. De film is schitterend sfeervol gemaakt, de film straalt qua aankleding volledig de jaren ’60 uit. De liedjes, er zitten er 13 in de film, zijn stuk voor stuk een feest van herkenning. Maar dankzij de arrangement van Fredinand Bolland in een fraai modern jasje gestoken zonder de oude sfeer te verliezen. Heel erg mooi.
Vermeldenswaard is ook de rol van Paul de Leeuw als kapper Wouter. En natuurlijk de korte onopvallend verschijning van Hetty Blok zelf. Ze is bij het liedje Aan De Trapeze heel kort in beeld.
Zoals wellicht bekend heeft het Rode Kruis bezwaar gemaakt tegen het gebruik van het rode kruis, wat een speciaal teken is. Dit heeft erin geresulteerd dat de film begint met een mededeling over het gebruik van het rode kruis. Dezelfde tekst staat ook op een inlay bij de DVD. Verder wordt in alle uitingen van de film niet een rood maar een blauw kruis gebruikt (zie cover).

Beeldkwaliteit

De film staat in het oorspronkelijke bioscoopformaat 1.78:1 anamorphic op deze DVD. De kwaliteit van het beeld is goed. De kleuren van het beeld zijn stilistisch aangepast om het geheel een jaren ’60 sfeer te geven. Scherpte van het beeld evenals de detaillering zijn gemiddeld genomen goed. Toch kon het beter, maar werkt de relatief lage bitrate, om ook ruimte te kunnen geven aan alle extra’s, in het nadeel. Filmgrain is duidelijk in het beeld zichtbaar. De film is verder vrij van andere ongerechtigheden.
De film is zeer ruim verdeeld in 42 chapterstops. De DVD is dubbellaags (DVD-9), ongeveer 10 minuten voor het einde van de film zit de laagwisseling. Omdat deze midden in een scène zit, is hij wel goed merkbaar.
De Nederlands gesproken film heeft ook een Nederlandse ondertiteling speciaal voor doven en slechthorenden. Dat is een compliment waard.

Geluidskwaliteit

De Nederlandstalige soundtrack staat in Dolby Digital 5.1 (bitrate 448 kb/s) op de schijf. De soundtrack klinkt echt prachtig. Uiteraard overheersen de 13 liedjes in de film. Doordat alle kanalen - fronts en surrounds - actief worden gebruikt, klinkt de muziek zeer mooi ruimtelijk. De nadruk ligt op de voorste kanalen, waarbij het geheel een mooi breed stereobeeld heeft. Ook voor de ambiance zijn de surrounds goed ingezet. Luister maar eens naar het naderende onweer en de regen. Dat weertype doet het trouwens toch altijd goed met surroundgeluid. De subwoofer wordt gepast gebruikt. En dankzij de hoge bitrate klinkt de soundtrack mooi helder en gedetailleerd. De stemmen komen, zoals gebruikelijk, uit de centerspeaker en zijn goed te volgen.
Verder is er ook nog een (overbodige) DD2.0 track (bitrate 192 kb/s).

Extra's

De breedbeeld menuschermen zijn exact zo opgezet als de openingstitels van de film. Uiteraard hebben de menu’s achtergrond muziek. De DVD is goed voorzien van extra’s. Tenzij anders vermeld hebben alle extra’s 4x3 beeldformaat en DD2.0 (224 kb/s) geluid. Wat krijg je te zien:

Allereerst een 19 minuten durend filmpje over het Rode Kruis, gepresenteerd door Umberto Tan. Vervolgens een bijna 25 minuten durende leuke documentaire Achter De Schermen. Het bekende kijkje achter de schermen tijdens de opnames en interviews met acteurs en andere betrokkenen. Geniet vervolgens van de gemaakte spreekfouten tijdens de opnames bij een stuk of wat Bloopers (3:48 minuten). Dan nog een zevental Foto’s. Als je de schijf met een PC DVD speler bekijkt, worden deze foto’s getoond met Macromedia Flash.
Dan een heel bijzondere optie: in zwart/wit Beelden Oude Serie 1968. Helaas zijn bijna alle beelden van de originele serie verloren gegaan. Op deze DVD staat 30 minuten beeldmateriaal, alleen bestaande uit 15 liedjes (of een stukje daarvan), uit de originele serie. Zoals je begrijpt, zijn beeld- en geluidskwaliteit niet al te best. Maar desondanks is het prachtig om te zien.
Zeker de moeite waard zijn de Extra Beelden. Je kunt hier kiezen uit Scènes, waar je van vijf scènes een verlengde versie kunt bekijken en uit Liedjes met een verlengde versie van vier liedjes. De reclame wordt ook niet vergeten. Onder Trailers kun je de trailers bekijken van andere Warner uitgaven: Otje, Abeltje, Minoes en natuurlijk Ja Zuster Nee Zuster.
Als laatste nog een bijzondere optie: Karaoke. Inderdaad, je kunt de liedjes meezingen, want men heeft de zangstemmen weggehaald. De te zingen tekst verschijnt als ondertiteling in beeld.
En dan valt er nog een klein verborgen extra (easter egg) te ontdekken.

De legendarische televisieserie Ja Zuster Nee Zuster uit de zestiger jaren is opnieuw verfilmd. Een geweldige film met een prachtig spelende Loes Luca als zuster Klivia en Paul Kooij als boze buurman Boordevol. En natuurlijk niet te vergeten, maar liefst 13 van de overbekende liedjes van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink.
Warner heeft zijn best gedaan om er een mooie nette uitgave van te maken. Over het geluid, Dolby Digital 5.1 met de hoge bitrate, geen klagen. De vele liedjes komen prachtig uit de speakers. Beeldkwaliteit is nadelig beïnvloed door een te hoge compressie. Geen slecht beeld, maar het had beter gekund. De extra’s zijn uitgebreid en uitstekend. Bijzonder vermeldenswaard is de karaoke optie en de zwart/wit beelden van de liedjes uit de originele serie uit 1968. Een uitstekend product van Nederlandse bodem voor jong en oud. Van harte aanbevolen!

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Warner Home Video.

Lees meer

• Vorige: Long Run, The (DVD)
• Volgende: Minority Report (DVD)