Millennium 3 - Gerechtigheid

Lisbeth Salander (Noomi Rapace) ligt zwaargewond in het ziekenhuis. Haar vader ligt enkele kamers verderop, ook zwaargewond. Lisbeth weet dat ze, zodra ze beter is, voor de rechtbank moet verschijnen voor de vermeende moordpoging op haar vader. De arts heeft wel sympathie voor Lisbeth en probeert haar zo lang mogelijk in het ziekenhuis te houden. Dat geeft Mikael Blomkvist (Michael Nyqvist) de tijd om de onschuld van Lisbeth te bewijzen. En dat blijkt veel lastiger dan gedacht. Een afdeling van de geheime dienst van Zweden, onder leiding van Fredrik Clinton (Lennart Hjulström), houdt zich in het diepste geheim al jaren bezig met Lisbeth Salander. Het is voor deze organisatie het beste dat zij opgesloten wordt in een inrichting. Mikael Blomkvist probeert dat, met behulp van zijn Millennium-team, te voorkomen. Dossiers blijken echter te verdwijnen en telefoons worden afgetapt. Mikael Blomkvist dreigt de greep op de zaak volledig kwijt te raken.

Gerechtigheid (originele Zweedse titel: Luftslottet som sprängdes, wat zoveel als 'Het uiteengespatte luchtkasteel' betekent) is het derde en laatste deel uit de inmiddels bekende Millennium-trilogie, gebaseerd op de boeken van Stieg Larsson. De film is een vervolg op het tweede deel, De Vrouw die met Vuur Speelde. Sterker nog, het gaat verder waar deel twee is opgehouden. Waar de eerste twee delen nog redelijk op zichzelf staande verhalen zijn, is daar bij het derde deel geen sprake van. Wie deel twee nog niet gezien heeft, moet niet aan Gerechtigheid beginnen, want dan heb je geen idee wie nu precies wie is. Dat wordt in dit deel niet meer uitgelegd. Mikael Blomkvist en Lisbeth Salander zijn nog wel te begrijpen, maar voor de meeste overige rollen heb je de informatie uit deel twee nodig. Gerechtigheid is weer een stuk beter dan De Vrouw die met Vuur Speelde, maar de verrassing van het eerste deel, Mannen die Vrouwen Haten, is niet meer aanwezig. Het niveau zit er tussenin. De DVD en Blu-ray Disc bevatten weer de lange, extended versie, die zo'n 35 minuten langer is dan de bioscoopversie.
Gerechtigheid laat een beeld zien dat we van Zweden niet gewend zijn. Het land staat bekend als een sociale welvaartstaat, waar harmonie en tolerantie hoge normen zijn. In de film blijkt het land politiek onstabiel, speelt de geheime dienst al jaren vuil spel en is de politie niet geheel betrouwbaar. Wie echter de boeken leest van schrijvers als Wallander en Sjöwahl & Wahlöö, weet dat dit thema al vaak aan bod is gekomen in hun verhalen. Het is dan ook niet direct een afspiegeling van de werkelijkheid, maar Zweedse schrijvers blijken het leven in hun land zwarter in te zien dan menig inwoner van het land zal willen beamen. Het verhaal van de film is erg spannend en laat de duistere kant van het land duidelijk doorschemeren. Lisbeth Salander ligt zwaargewond in het ziekenhuis en er wordt vanuit onverwachte hoek jacht op haar gemaakt, terwijl Mikael Blomkvist de aanklacht tegen Lisbeth probeert te weerleggen. Maar het bewijsmateriaal wordt hem telkens ontnomen. Je vraagt je af of dit allemaal wel goed kan komen. Had het tweede deel nogal wat elementen die ongeloofwaardig waren, dat valt in Gerechtigheid veelal erg mee. Ook het absurde geweld is een stuk minder. Een ander element dat niet meer aanwezig is, is de erotiek. De boeken van Larsson staan er vol mee en ook het eerste delen bevatten een aantal (pittige) liefdesscènes, dit laatste deel blijft er geheel van verstoken. Maar er is ook niet echt aanleiding toe, het zou in dit geval niet functioneel zijn geweest en de aandacht alleen maar afleiden. Het is gewoon een spannende thriller, die niet of nauwelijks onderdoet voor een grote Hollywoodproduktie. Van het eerste deel staat een Amerikaanse remake gepland en de vervolgdelen zullen vast ook een remake krijgen. Maar het is nog maar de vraag of het niveau van deze originele uitvoeringen overtroffen kunnen worden.

Millennium: Gerechtigheid is door Lumière zowel uitgegeven op DVD als Blu-ray Disc. De hieronder besproken uitgave betreft de BD.

Beeldkwaliteit

Millennium: Gerechtigheid staat in een beeldformaat van 1.78:1 op deze Blu-ray Disc uitgave. De film staat op een 50 GB dual layer disc, waarvan bijna 46 GB is gebruikt. Het beeld heeft een resolutie van 1080/50i, waarbij het interlaced is opgebouwd. Dat betekent dat het beeld uit 50 samengevoegde halve beelden per seconde bestaat. En dat betekent ook dat de transfer last heeft van de 4% versnelling, zoals ook bij PAL DVD's aan de orde is. Voor de encoding van het beeld is gebruik gemaakt van de MPEG-4 AVC (Advanced Video Coding) codering.

Net als bij het tweede deel begint de film met een melding dat de weergave op deze Blu-ray Disc een getrouwe weergave is volgens de makers. Ging het bij dat deel om een nogal verontrustende mededeling, bij dit deel valt het gelukkig heel erg mee. Ook bij het derde deel is er nog vrij veel ruis aanwezig, maar in een veel mindere mate dan bij het vorige deel. Daardoor zijn de scherpte en detaillering een stuk beter, maar nog niet optimaal. Het contrast is vrij hoog en daardoor lopen donkere delen regelmatig dicht, waardoor er geen detail meer te onderscheiden valt. De kleuren worden natuurgetrouw weergegeven. De film speelt zich af in de herfst en winter en dan overheerst de blauwe tint in het daglicht.
Doordat het beeld interlaced is opgebouwd zou je eventueel last kunnen hebben van kleine haperingen in beeld bij snelle bewegingen. In de praktijk merk je hier echter helemaal niets van. Ook van de 4% PAL versnelling merk je nauwelijks iets. Een bewuste keuze van de makers is in ieder geval het beeldformaat van deze uitgave. In de bioscoop is de film te zien in een 2.35:1 versie, op DVD/Blu-ray Disc betreft het een 1.78:1 formaat. Dit is bewust door de makers aangepast en geldt niet als minpunt.

Onderstaande HD screenshots zijn verkleind naar 1280*720 formaat en gecomprimeerd opgeslagen. Ze zijn daarom niet representatief voor de hoge beeldkwaliteit van Blu-ray Disc, maar geven wel een goede indruk

Geluidskwaliteit

Het geluid van deze film betreft een DTS-HD Master Audio 6.1 track (24bit/48kHz) in de oorspronkelijke Zweedse taal. De bitrate van het geluid bij deze film is hoger dan dat van de uitgaven van deel 1 en 2. Het geluid is ook bij dit derde deel dik in orde. Het richt zich voornamelijk op de voorste kanalen, waarbij indien nodig ook de achterkanalen in het geluidsbeeld worden betrokken. Dat gebeurt dan voornamelijk met muziek en atmosfeergeluiden. Dialogen zijn prima te volgen en zijn hoofdzakelijk in het centerkanaal aanwezig, maar hebben bijna altijd ook overspraak naar de andere kanalen. Er is één moment, tijdens de autorit van Mikael Blomkvist in het begin van de film, waar de dialogen uit de front- en achterkanalen plotsklaps midden in een zin wegvallen. Dit lijkt op een mixfout, want in de volgende scène zijn de dialogen daar weer wel hoorbaar. Het LFE-kanaal is wat minder actief dan bij de voorgaande delen en wordt hoofdzakelijk aangesproken door de filmmuziek van Jacob Groth. Het laag is dan wel mooi strak en gaat een enkele keer flink de diepte in.

Extra's

De Blu-ray Disc heeft een geanimeerd menu in 1.78:1 beeldformaat in de stijl van beide voorgaande delen. Een fragment uit de filmmuziek is als achtergrondgeluid gebruikt. Deze Extended Edition zit in een normale keepcase met daaromheen een slipcase met opdruk in reliëf. De extra's op deze uitgave hebben allemaal een beeldformaat van 1.78:1 en zijn Nederlands ondertiteld, behalve waar vermeld.

Gesprek met Michael Nyqvist (11 min)
Mikael Nyqvist geeft een interview in het Engels, waarin hij de impact van de Millennium-trilogie analyseert, zowel voor Zweden als voor hemzelf. Ook vertelt hij hoeveel moeite hij heeft met het spelen van seksscènes, zeker als een groot deel van zijn familie staat toe te kijken...

Gesprek met Noomi Rapace (20 min)
Dit gesprek met Noomi Rapace is opgenomen tijdens de opnames van het derde deel van de trilogie, terwijl Noomi in de make-up zit. Zij vertelt hoe ze zich voorbereid heeft op haar rol en hoe het karakter van Lisbeth is vormgegeven. Daarna vertelt ze hoe het is om samen te werken met regisseur Daniel Alfredson.

Gevechtscène Niederman vs Roberto (10 min)
Een beetje eigenaardig, want de scène waar het hier over gaat zit in het tweede deel van de trilogie. Het betreft de opnames, in zeer slechte beeldkwaliteit, van de gevechtscène tussen Robert Niederman (raar dat zijn naam fout gespeld wordt in de titel van dit item) en Paolo Roberto in de loods in de bossen, voordat deze loods in brand wordt geschoten.

Achter de Schermen (31 min)
Het betreft hier puur en alleen beelden van de set, zonder interviews, zonder commentaar of begeleidende teksten. Je krijgt zo een idee hoe de opnames er aan toe zijn gegaan op de set van Millennium. Op de laatste vier minuten na hebben alle beelden betrekking op het tweede deel van de trilogie. Er is geen ondertiteling aanwezig.

Interview met Cast & Crew (27 min)
Dit zijn interviews met de cast en crew (gehouden tijdens de opname van het tweede deel) die tussen het draaien van de film zijn opgenomen. Dus geen officiële interviewsettings, maar gesprekjes tussendoor. Ook de regieassistente, de steadicam-operator en camera-assistent komen kort aan het woord. De laatste dertien minuten zijn met Michael Nyqvist, die tijdens de make-up uitgebreid praat over de trilogie.

Trailers (6 min)
De trailers van alle drie de delen van Millennium. De trailer van deel 1 (Mannen die Vrouwen Haten) heeft een beeldformaat van 2.35:1, de overige twee een beeldformaat van 1.78:1.

Lisbeth ligt zwaargewond in het ziekenhuis na de aanvaring met haar vader (zie Millennium: De Vrouw die met Vuur Speelde). Mikael Blomkvist probeert Lisbeth te helpen door haar onschuld te bewijzen. Tegelijkertijd probeert de geheime dienst van Zweden Lisbeth van het toneel te laten verdwijnen. Millennium: Gerechtigheid is het laatste deel uit de Millennium-trilogie, naar de boeken van Stieg Larsson. Dit laatste deel is erg spannend en heeft een sterk opgebouwd verhaal. De Blu-ray Disc heeft dezelfde kwaliteit als de voorgaande delen. Dat betekent ook dat het beeld weer veel ruis bevat, hoewel het iets minder is dan deel twee. Het mag dan de intentie van de makers zijn, het beeld wordt er niet fraaier op en het gaat ten koste van de scherpte en detaillering. Deze uitgave heeft wat meer extra's dan het tweede deel, maar het vreemde is dat de meeste extra's wel betrekking hebben op dat tweede deel. Als geheel is het een mooie afsluiting van de trilogie.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Lumière Home Entertainment.

Lees meer

• Vorige: Armageddon (Blu-ray)
• Volgende: Top Secret - History of Espionage, The (DVD)