Betty: They Say I'm Different

Betty Mabry groeide op in Pittsburgh in de jaren ’60, maar vertrok al op jonge leeftijd naar New York om model te worden. Ze ontmoette mensen als Jimmy Hendrix, Sly Stone en Miles Davis, waardoor ze in aanraking kwam met de muziek. Iets wat al van jongs af aan een passie voor haar was. Ze had al eens een singeltje opgenomen en een liedje geschreven - "Uptown (to Harlem)" - dat werd opgepikt door The Chambers Brothers. Ze trouwde in 1968 met Miles Davis en kreeg daarmee de naam Betty Davis. Het huwelijk was geen lang leven beschoren door het temperamentvolle karakter van de trompettist, maar het heeft wel de muzikale carrière van Miles veranderd. Na de scheiding vertrok Betty naar London, om weer als model te gaan werken. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan en ze keert terug naar de VS en brengt in 1973 haar eerste LP uit. Er volgen er nog twee LP’s, maar geen enkele is een succes. Wel heeft ze inmiddels een cultstatus opgebouwd vanwege haar soms vulgaire teksten en seksueel getinte podiumpresentatie. Na 1975 verdwijnt Betty Davis van het toneel en niemand weet waarom.

Niet zo heel veel mensen zullen Betty Davis kennen, maar ze is wel degelijk een markant figuur in de muziekgeschiedenis. Niet zozeer door haar huwelijk met trompettist Miles Davis, maar voornamelijk door haar sensuele podiumpresentatie en bij vlagen vulgaire songteksten. Begin jaren ’70 was de wereld klaarblijkelijk nog niet rijp voor Betty. Het was de tijd waarin de zwarte muziekwereld, vrij kort na de burgerrechtenbeweging, zich presenteerde als keurige muzikanten in strakke pakken en mooi jurken. En dan was daar ineens Betty Davis die, met pikante bewegingen en in sexy kledij, rauwe liedjes ten gehore bracht. Twintig jaar voordat Madonna hetzelfde deed. Of Prince. Maar dan nog een graatje heftiger. Ze was haar tijd ver vooruit, maar blijkt toch ook een inspiratiebron voor velen te zijn geweest. En is dat tot op heden eigenlijk nog. Maar waarom verdween ze in 1975 zomaar uit het zicht? Documentairemaker Phil Cox wil dat graag weten en gaat in Betty: They Say I’m Different op onderzoek uit. Hij ontmoet veel mensen die Betty nog van vroeger gekend hebben. Jeugdvriendinnen, een tante, journalisten en muzikanten zoals Gregg Errico van Sly & the Family Stone, die haar eerste plaat produceerde. Hij hoopt nog een oud cassettebandje met opnames van repetities van Betty te vinden. Iedereen vertelt over zijn of haar herinneringen aan Betty, waar als rode draad altijd de rauwe optredens doorheen lopen. Er zijn niet veel bewegende beelden van Betty Davis, maar wel heel veel foto’s en Phil Cox maakt daar gretig gebruik van. Ook heeft hij mooie animaties laten maken die de fragmenten van songs visualiseren. De vraag aan iedereen is telkens waarom Betty plotseling verdween, maar niemand heeft daar een concreet antwoord op, hoewel diverse suggesties worden gegeven. Uiteindelijk zit er een bij die waarschijnlijk dicht bij de waarheid zit. Een waarheid die Betty zelf weet, maar daar geen uitspraken over wil doen. Ook niet aan Phil Cox, die uiteindelijk wel contact met haar krijgt. Maar de vorm waarin Cox de ontmoetingen met Betty in beeld heeft gebracht zijn niet echt overtuigend. Het schept verwachtingen die helaas nooit worden waargemaakt, waardoor je uiteindelijk toch met een licht ontevreden gevoel de film afsluit. Maar niet voordat je in ieder geval wel een beeld hebt gekregen van Betty Davis tijdens haar korte, maar heftige muzikale carrière, die haar de bijnaam Funk Queen opleverde.

Betty Davis, de vrouw van Miles Davis, was haar tijd ver vooruit met smerige en ranzige funkmuziek, waar het publiek begin jaren ’70 blijkbaar nog niet aan toe was. In 1975 verdwijnt ze plotseling van het toneel, niemand weet waarom. Toch is Betty voor velen een bron van inspiratie geweest en eigenlijk nu nog steeds. Regisseur Phil Cox zoekt in de documentaire Betty: They Say I’m Different naar het antwoord op de vraag: Waarom verdween Betty zomaar? Helaas zijn de gegeven antwoorden niet altijd even bevredigend, maar ze geven wel een indicatie wat voor persoon Betty Davis was en wat haar kortstondige carrière heeft betekend voor de muziekwereld.

Lees meer

• Vorige: Early Man (Blu-ray)
• Volgende: Black Water (Blu-ray)